سود برابرتر ثروتمندان از رشد بازارها

اخبار بازار؛ کیمیا نجفی – اخیرا برخی از بازارهای اقتصادی بر مدار صعود قرار گرفته‌اند و این صعودی شدن به روند سرمایه‌گذاری‌ها سرعت بخشیده است. اما نکته‌ای که مورد توجه بسیاری از تحلیلگران قرار گرفته تورم به وجود آمده پس از جذب نقدینگی توسط یکی از بازارهای اقتصادی است. به عقیده‌ای آنها هنگامی که یک بازار اقتصادی با هجوم نقدینگی روبه‌رو می‌شود قیمت‌ها در آن بخش افزایش یافته و این بازار با پدیده‌ای به نام تورم مواجه خواهد شد. چراکه وقتی حجم پول گسترده‌ای در مدت‌زمانی کوتاه و بدون منطق اقتصادی به سمت یک بخش روانه می‌شود نتیجه‌ای جز تورم نخواهد داشت و این فرآیند می‌تواند برای یک اقتصاد خطرناک باشد. آنها معتقدند اینکه نقدینگی به چه سمت و سویی برود اهمیت ندارد چراکه مسئله مهم فعالیتی است که در نهایت به تورم ختم می‫شود و می‌تواند عده زیادی را متضرر کند. قطعا در این شرایط میزان سود و زیان نیز برای افرادی که به یک بازار ورود پیدا کرده‌اند متفاوت خواهد بود چراکه میزان سرمایه‌گذاری‌ها یکسان نیست. برخی از کارشناسان بر این باورند هنگامی که تورم، ناشی از ورود حجم زیاد نقدینگی به یکی از بخش‌های اقتصاد باشد سرمایه‌گذاران خرد نسبت به افرادی که در مقیاس‌های بالا سرمایه‌گذاری کرده‌اند زیان بیشتری می‌بینند، بنابراین خلق نقدینگی و پس از آن تورم می‌تواند آسیب جدی را به اقتصاد و همچنین سرمایه‌گذاران وارد کند. با وجود این مسائل باید دید آیا این فرضیه که افزایش حجم نقدینگی و ورود آن به یک بازار اقتصادی تنها با افزایش قابل توجه سطح عمومی قیمت‌ها یا همان تورم به تعادل می‌رسد صحیح است یا خیر؟ عبدالحسین ساسان، اقتصاددان با اشاره به این مسئله که استقرار نقدینگی در بازارهای اقتصادی از جمله بورس راه را برای رسیدن به تورم هموار خواهد کرد به «ابتکار» گفت: هنگامی که نقدینگی با سرعت وارد بخش‌های مختلف اقتصاد می‌شود عاملی برای افزایش قیمت خواهد بود. البته باید توجه داشت که مسئله گرانی و یا ارزانی در این فرآیند مطرح نیست و این پول است که مرتب ارزشش را از دست می‌دهد و روزبه‌روز به کالایی بی‫ارزش تبدیل‌تر می‌شود. بنابراین مسئله پیچیده‌ای نیست، هر اندازه ارزش پول پایین‌تر بیاید به همان اندازه تورم را خواهیم داشت. همانطور که اشاره کردم در این شرایط ما گمان می‌کنیم که کالاها گران شده و توجه نداریم که پول ما بیش از حد بی‌ارزش شده است.
وی همچنین افزود: تبعات این فرآیند کاملا مشخص است، درصورت ایجاد تورم جامعه شاهد افزایش قیمت‌ها خواهد بود. وقتی پول بی‌ارزش می‌شود قطعا تورم ایجاد شده است. اما اینکه این تورم چه تاثیری را بر معیشت افراد می‌گذارد مهم‌ترین مسئله‌ای است که باید به آن توجه شود.
این اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که در این فرآیند چه کسانی برنده و چه کسانی بازنده خواهند بود، گفت: افرادی که سرمایه‌ای دارند تصور می-کنند که قیمت دارایی‌شان افزایش پیدا کرده و احساس می‌کنند که در این شرایط سودی نصیب‌شان شده و خود را برندگان شرایط تورمی می‌بینند. در حالی که می‌توان گفت بسیاری از افراد با شکل‌گیری این شرایط متضرر خواهند شد. البته باید اشاره کرد که بیشترین آسیب را افرادی می‌بینند که نه خانه‌ای دارند و نه خودرویی. این افراد روزبه‌روز بدهی‌شان بیشتر می‌شود. مسلما این وضعیت به نفع یک طبقه‌ خواهد بود، این قشر، کسانی هستند که بیش از مایحتایج‫شان دارایی دارند. قطعا آنها از این تورم بیشتر سود می‌برند وگرنه دیگر افراد از شرایط تورمی متضرر خواهند شد و ما شاهد تبعات فرآیند افزایش نقدینگی، جذب آن در بخش‌های اقتصادی و تورم ناشی از این فرآیند خواهیم بود.
تصمیمات و سیاست‌ها می‌تواند بازارها را ملتهب کند
آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی نیز با اشاره به رشد قیمت در روزهای اخیر و تورم ناشی از تصمیم‌گیری‌ها به «ابتکار» گفت: متولی رشد قیمت در بازارهای اقتصادی بانک مرکزی است، یعنی اگر قرار بر این باشد که علت جهش‌های قیمت اخیر پرسیده شود باید این نهاد پاسخگو باشد. افزایش نقدینگی، حرکت آن به سمت یک بازار و درنهایت تورم، ناشی از تصمیم و یا اتفاقی است رخ داده و بانک مرکزی باید به چرایی شکل‌گیری این فرآیند پاسخ دهد، به عبارتی دیگر چرایی تورم و یا کاهش ارزش پول به این نهاد مربوط است. اگر نقدینگی افزایش یافته و در یکی از بازارهای اقتصادی جذب شده است حتما پس از آن تورم به وجود خواهد آمد و ما باید برای اصلاح شرایط دلایل افزایش نقدینگی را بررسی کنیم. اولین موضوع موثر در افزایش نقدینگی بالا رفتن پایه پولی است. به بیانی دیگر پایه پولی افزایش پیدا می‌کند و در سیستم می‌چرخد و نقدینگی را به وجود می‌آورد. پایه‌پولی را چه کسی افزایش می‌دهد؟ مسلما بانک مرکزی. اما اکنون این پرسش مطرح است که چرا پایه پولی بالا می‌رود. پایه پولی به دلیل بدهی سیستم بانکی به بانک مرکزی و یا بدهی دولت به بانک مرکزی بالا می‌رود، این در حالی است که اخیرا بانک‌ها با قوانین جدید می‌توانند به یکدیگر پول قرض بدهند و تنها چیزی که می‌تواند پایه پولی را در شرایط فعلی افزایش بدهد استقراض دولت از بانک مرکزی است. دلیل استقراض دولت از بانک مرکزی کسری بودجه بوده و همین مسئله می‌تواند تورم‌زا باشد.
وی افزود: تصمیمات و سیاست‌هایی می‌تواند بازارهای اقتصادی را ملتهب کند، به عنوان نمونه می‌توانیم به نرخ ارز در روزهای اخیر اشاره کنیم. متاسفانه به دلیل حرکت نقدنگی به سمت بازارها و تصمیمات اتخاذ شده تورم، کاهش رفاه، کاهش قدرت خرید و یک رکود عمیق را خواهیم داشت.
این کارشناس اقتصادی به برندگان در شرایط تورمی اشاره کرد و گفت: در شرایط تورمی، برندگان ثروتمندان خواهند بود. به عبارتی دیگر با به وجود آمدن چنین وضعیتی ثروتمندان، ثروتمندتر می‌شوند. برندگان محتکرانی هستند که در روزهای آرام اقتصادی دارایی‌های خود را افزایش داده‌اند. قطعا افرادی که با سوداگری به بازارهای اقتصادی وارد شده‌اند می‌توانند سود قابل توجهی را در شرایط تورمی به دست آورند.
این استاد دانشگاه گفت: افرادی هستند که به دلیل حفظ ارزش سرمایه خود فعالیتی را در یکی از بازارهای اقتصادی شروع می‌کنند، این افراد تنها برای حفظ ارزش سرمایه‌شان این اقدام را انجام می‌دهند و به نسبت سرمایه‌شان هم سود می‌برند، اما عده‌ای با وام‌های کلان، دستیابی به منابع مالی و رانت اطلاعاتی که دارند سرمایه‌های‌شان را به بازارهای اقتصادی برده‌اند. این افراد بازار را با قیمتی ارزان در دست می‌گیرند و بعد از تورم سود قابل توجهی را به جیب می‌زنند، بنابراین از گذشته تا کنون همیشه ثروت‌مندان و محتکران برندگان شرایط تورمی هستند و اقشار دیگر تنها برای حفظ ارزش سرمایه-شان تلاش می‌کنند.

 منبع: ابتکار